Uit de rubriek: VAN MENS TOT MENS
Aflevering 382: “VALIUMHEIMWEE”
Door Tanja Bazel.
“Goedemorgen luisteraars. In deze reeks ‘van mens tot mens’ spreek ik elke week met een mens die iets heeft meegemaakt. Vandaag kunstenaar en filmmaker Dick Tuinder wiens film Afscheid van de Maan gisteren in premiere ging. Dick, van mens tot mens: ik kan me voorstellen dat er op zo’n moment veel door je heen gaat. Hoe is het nu met je?”
“Goedemorgen Tanja. Het gaat uitstekend.”
“Meen je dat nou?”
“…”
“Ik bedoel dit: de mensen kennen je als een teruggetrokken, bijna kluizenaar-achtige figuur en dan opeens al die aandacht…”
“O dat…”
“…lastig?”
“Hm?”
“Vind je dat lastig?”
“Lastig niet. Naakt… is misschien een beter woord.”
“Naakt… ja… dat begrijp ik. En heb je dan nog een soort ‘innerlijke kleding’ ook die je tegen die ‘uiterlijke’ naaktheid beschermd?”
“Je innerlijke kleding is eigenlijk de belangrijkste kleding die er is.”
“Ja, dat heb ik ook wel eens gehoord. Kun je daar iets meer over vertellen?”
“Niet echt.”
“Ik begrijp het. Dat is privé.”
“Ja.”
“Iets heel anders dan: de film.”
“Ja.”
“Ben je blij?… waarom moet je nu zuchten? Heb ik iets verkeerds gezegd?”
‘Ik zei gisteren: als het een tekening was geweest had ik ‘m natuurlijk allang tien keer opnieuw gemaakt.”
“Want…?”
“Nou ja, want er deugt natuurlijk zo goed als niets aan die film.”
“Dus je bent het eens met Peter de Bruin.”
“Peter wie?”
“Peter de Bruin.”
“Ken ik niet.”
“Die schreef in de NRC oh nee, niet weer zo’n film uit de seventies. Binnen 68 cm2 geloof ik zelfs.”
“Dat is wel weer knap. Ja natuurlijk ben ik het helemaal met hem eens. Met iedereen eigenlijk. Als publiek persoon kan ik me gewoon niet veroorloven om het met wie of wat dan ook oneens te zijn.”
“Toch hoor ik van bezoekers voornamelijk zeer positieve reacties.”
“Ik ook.”
“En daar ben je het ook mee eens?”
“Natuurlijk! Zal ik je zeggen waarom? Vanwege het geweldige spel van Lotte Proot, die niemand nog ooit zo heeft gezien. Vanwege Elise en de beide Marcels (Hensema en Faber). Vanwege de bijdrages van Berend Dubbe (muziek) en Amie Dicke (kunst en collages van Loes). Vanwege het bevlogen sociaal-surrealistische camerawerk van Guido van Gennep, vanwege…”
“Ho ho ho… het duizelt me helemaal. Maar what about jouw eigen rol?”
“Als regisseur ben je eigenlijk alleen verantwoordelijk voor de dingen die niet goed gaan.”
“Ik vond Marcel Hensema ook zo goed als Bob.”
“Ja, maar dat is dus zijn verdienste.”
“En ik wist niet dat-ie nog zoveel haar had.”
“Dat weten weinig mensen. Hij heeft het speciaal voor de film laten groeien, maar in het dagelijks leven knipt-ie het er weer af omdat-ie dan meer karakterrollen krijgt aangeboden, zegt-ie.”
“Nou ja!”
“Ja, zo gaat dat.”
“Ik sta paf.”
“Nu ja daar toch staat: wat vond jij eigenlijk van de film?”
“Mag ik het eerlijk zeggen? Ik vond er een enorm verlangen uit spreken. En dat verlangen sloeg op mij over. Ik werd best wel verliefd op Bob, en ik had gewild dat ik een buurjongen had gehad die zo naar mij had gekeken, maar naast ons woonden twee meisjes. Ik kreeg er een soort valium-heimwee van. Dat heerlijke roezige gevoel op doktersrecept. Maar goed, dat heb ik dan weer.”
“Dus jij begreep Mary (de buurvrouw) wel?”
“O volkomen! Iedereen eigenlijk. Ik begreep iedereen in de film. Wat best opvallend is want normaal heb ik dat niet zo. Ook niet in het zogenaamde ‘echte’ leven. Het is eigenlijk een heel erg menselijke film. Een echte mensenfilm. Dat je denkt na het zien ervan: waar doen we allemaal toch zo moeilijk over? Is dat eigenlijk wat je ook met de film wilde zeggen?”
“Niet exact in die woorden, maar in grote lijnen komt alle kunst daar natuurlijk op neer.”
“Ik wil nog even terugkomen op die naaktheid van je….”
“We moeten afronden.”
“Je hebt gelijk. Nou luisteraars, u hoorde het weer uit eerste hand en van mens tot mens. Afscheid van de Maan is niet alleen een feest der herkenning, maar ook een beklemmende blik in het afvoerputje van de menselijke ziel, en ja: daar mag best af en toe om gelachen worden! Een film zou ik bijna willen zeggen die niet alleen gezien wil worden, maar die ook terugkijkt. Of zoals een bezoeker het samenvatte: wie dit niet gaat zien is een lul. Herken je je daarin een beetje Dick?…. Dick?… jongens heeft iemand gezien waar…?”
